W przypadku uchybienia temu terminowi do składek tych stosuje się art. 23 ust. 1 pkt 55a i ust. 3d, czyli są one kosztem uzyskania przychodów w miesiącu, w którym zostały opłacone.

Należności, o których mowa w art. 22 ust. 6ba ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 i 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w tym m.in. ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy).

Art. 23 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż nie uważa się za koszty uzyskania przychodów składek na ubezpieczenie społeczne oraz Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy i inne fundusze celowe utworzone na podstawie odrębnych ustaw – od nagród i premii wypłaconych w gotówce lub papierach wartościowych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Analogiczne zapisy pojawiły się w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z obowiązującym od 1 stycznia 2023 r. brzmieniem art. 15 ust. 4h ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, składki z tytułu należności, o których mowa w ust. 4g, określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w części finansowanej przez płatnika składek, składki na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, z zastrzeżeniem art. 16 ust. 1 pkt 40, stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który należności te są należne, pod warunkiem że składki zostaną opłacone w terminie wynikającym z odrębnych przepisów. W przypadku uchybienia temu terminowi do składek tych stosuje się przepisy art. 16 ust. 1 pkt 57a i ust. 7d, czyli są one kosztem uzyskania przychodów w miesiącu, w którym zostały opłacone.

Zagadnienie dotyczące nowych zasad ustalania momentu zaliczania składek w części finansowanej przez płatnika do kosztów uzyskania przychodów, było przedmiotem interpelacji poselskiej nr 38286. 25 stycznia 2023 r. Sekretarz Stanu Ministerstwa Finansów w piśmie znak sprawy: DD2.054.2.2023, stanowiącym odpowiedź na interpelację poselską przedstawił wyjaśnienia dotyczące momentu ujęcia w kosztach uzyskania przychodów składek, które nie zostały opłacone w terminie. Jak czytamy w odpowiedzi na interpelację: „Memoriałowy sposób zaliczania do kosztów uzyskania przychodów składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzeń pracowniczych, w części finansowanej przez płatnika składek, jest warunkowany ich opłaceniem w terminie określonym w odrębnych przepisach. W przypadku, gdy składki te nie zostały opłacone w terminie, nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów w miesiącu, za który wynagrodzenie, którego składki te dotyczą, jest należne. W konsekwencji, podatnik, który na zasadzie memoriału, zaliczył do kosztów uzyskania przychodów nieopłacone w terminie składki na ubezpieczenia społeczne, dokonuje „wstecz” korekty kosztów związanych z tymi składkami, tj. koryguje koszty miesiąca, w którym zaliczył, na zasadzie memoriału, składki do kosztów podatkowych. Składki te będą stanowiły koszty uzyskania przychodów w miesiącu, w którym zostaną zapłacone.”

Podstawa prawna:

• art. 22 ust. 6bb ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.  Dz.U. z 2022 r., poz. 2647 ze zm.)

• art. 15 ust. 4h ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r., poz. 2587 ze zm.)
• art. 18 ust. 5, art. 19, art. 40 pkt 3 ustawy z 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r., poz. 1265 ze zm.)
• art. 20 ust. 2, art. 27 ustawy z 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r., poz. 2180 ze zm.)