Obowiązkowe stosowanie split payment? Planowane są kolejne zmiany w VAT

Trwają prace nad kolejnymi zmianami w ustawie o podatku od towarów i usług tym razem w zakresie split payment. Na jego podstawie mechanizm podzielonej płatności ma być stosowany obowiązkowo w odniesieniu do 150 grup towarów i usług, wśród nich znajdą się m.in. roboty budowlane, czy handel częściami do samochodów i motocykli.

Z początkiem lipca 2018 r. do ustawy o VAT dodane zostały przepisy określające stosowanie tzw. mechanizmu podzielonej płatności (ang. split payment) (zob. art. 108a ust. 1 ustawy o VAT). Obecnie korzystanie przez podatników z tego mechanizmu jest dobrowolne. Z projektowanego art. 108a ust. 1a ustawy o VAT wynika bowiem, że w niektórych przypadkach stosowanie mechanizmu podzielonej płatności będzie obowiązkowe.

Będzie tak w przypadku dokonywania płatności spełniających łącznie dwa warunki, tj.:

1) dotyczą transakcji dokonywanych pomiędzy podatnikami, których jednorazowa wartość, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15.000 zł lub równowartość tej kwoty, oraz

2) dotyczących nabycia towarów lub usług wymienionych w projektowanym załączniku nr 15 do ustawy o VAT; załącznik ten będzie zawierać 150 pozycji. Jeżeli warunki te będą łącznie spełnione, podatnicy będą mieli obowiązek dokonywać płatności z wykorzystaniem mechanizmu podzielonej płatności pod groźbą sankcji.

Kary za brak split payment

W sytuacji gdy podatnik nie będzie stosował mechanizmu podzielonej płatności naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego ustali dodatkowe zobowiązania podatkowego (sankcja nie będzie jednak dotyczyć osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe). Wysokość tego dodatkowego zobowiązania podatkowego wyniesie 100% kwoty podatku wykazanego na fakturze, której dotyczy płatność (zob. projektowany art. 108a ust. 7 ustawy o VAT).

W związku z wprowadzeniem obowiązkowego mechanizmu podzielonej płatności uchylone zostaną przepisy przewidujące stosowanie mechanizmu odwrotnego obciążenia w transakcjach krajowych (tj. art. 17 ust. 1 pkt 7 i 8 ustawy o VAT). Mechanizm odwrotnego obciążenia będzie miał zatem zastosowanie tylko – tak jak rzecz się miała w przeszłości – w przypadku nabywania przez polskich podatników towarów i usług od podatników zagranicznych.

Zauważmy, że obecnie w przypadku świadczenia usług budowlanych mechanizm odwrotnego obciążenia może mieć zastosowanie tylko w przypadku świadczenia usług przez podwykonawców. Projektowane przepisy nie przewidują podobnego ograniczenia, a zatem obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności zastosowanie ma mieć w przypadku dokonywania płatności za wszystkie usługi budowlane (o ile są to usługi świadczone pomiędzy podatnikami i jednorazowa wartość transakcji przekracza 15.000 zł lub równowartość tej kwoty).

Źródło: projekt z 14 maja 2019 r. ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw.