Od 1 stycznia obowiązują nowe limity, które decydują o możliwościach i formach rozliczeń osób prowadzących działalność gospodarczą.
Ryczałt
Możliwość wyboru zryczałtowanej formy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych zależny jest od kursu euro i spełnienia warunków wskazanych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej: ustawa o ryczałcie). Od 1 stycznia 2021 r. więcej podatników może opodatkować swoje przychody ryczałtem. Zwiększony został bowiem limit uprawniający do korzystania z tej formy opodatkowania z 250 tys. do 2 mln euro.
W myśl ustawy kwoty wyrażone w euro przelicza się na walutę polską według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski obowiązującego na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy.
Limit, o którym mowa, w 2023 r. wynosi zatem 9 654 400 zł (przeliczenie wartości według kursu euro z 3 października 2022 r., który wyniósł 4,8272 zł, tabela nr 191/A/NBP/2022).
Ustawa o ryczałcie umożliwia także wpłacanie ryczałtu w okresach kwartalnych. Możliwość tę ustawodawca przewiduje dla podatników rozpoczynających prowadzenie działalności oraz dla podatników, których otrzymane przychody z działalności prowadzonej samodzielnie albo przychody spółki – w roku poprzedzającym rok podatkowy – nie przekroczyły kwoty stanowiącej równowartość 200 tys. euro. I w tym przypadku kwoty wyrażone w euro przelicza się na walutę polską według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski obowiązującego na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy. Limit, o którym mowa wynosi 965 440 zł.
Rozliczenia małych podatników
Ustawy o podatkach dochodowych oraz ustawa o VAT przewidują pewne szczególne formy rozliczania podatku przez tzw. małych podatników. W podatku dochodowym małym podatnikiem jest podatnik, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 2 mln euro, a w przypadku przedsiębiorstwa w spadku (dot. PIT) również przychodu ze sprzedaży u zmarłego przedsiębiorcy. Na gruncie VAT małym podatnikiem jest podatnik podatku od towarów i usług:
- u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1,2 mln euro,
- prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzający funduszami inwestycyjnymi, zarządzający alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, będący agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu – jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 45 tys. euro.
Przeliczenia kwot wyrażonych w euro należy dokonać według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł. Zatem limity w złotówkach przedstawią się następująco:
- mały podatnik PIT/CIT – 9 654 000 zł (2 000 000 euro)
- mały podatnik VAT – 5 793 000 zł (1 200 000 euro)
- mały podatnik pośrednik – 217 000 zł (45 000 euro).
Deklaracje kwartalne VAT
Mali podatnicy, którzy wybrali metodę kasową, składają w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy kwartalne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale. Deklaracje kwartalne mogą, po uprzednim zawiadomieniu na piśmie naczelnika urzędu skarbowego, najpóźniej do 25. dnia drugiego miesiąca kwartału, za który będzie po raz pierwszy złożona kwartalna deklaracja podatkowa, składać również:
- mali podatnicy, którzy nie wybrali metody kasowej;
- podatnicy podlegający opodatkowaniu ryczałtem od dochodów spółek, o którym mowa w art. 28j ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, jeżeli wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) u tych podatników nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 4 mln euro, przy czym przeliczenia kwoty wyrażonej w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł.
Zatem od 2023 r. kwartalnie będą mogły rozliczać się także spółki, które nie mają statusu małego podatnika, gdy opodatkowują swoje dochody według ryczałtu (tzw. estoński CIT), jeśli w 2022 r. wartość sprzedaży brutto nie przekroczy u nich 19 309 000 zł
Odpisy amortyzacyjne
Podatnicy w roku podatkowym, w którym rozpoczęli prowadzenie działalności gospodarczej, oraz mali podatnicy mogą dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych (po spełnieniu innych warunków określonych ustawą) od wartości początkowej środków trwałych zaliczonych do grupy 3-8 Klasyfikacji Środków Trwałych, z wyłączeniem samochodów osobowych, w roku podatkowym, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym równowartości kwoty 50 tys. euro łącznej wartości tych odpisów amortyzacyjnych. Przeliczenia na złote kwoty, o której mowa, również dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy, w którym rozpoczęli działalność gospodarczą, w zaokrągleniu do 1000 zł. Oznacza to, że w 2023 r. wskazany limit wynosi 241 000 zł. Jednorazowej amortyzacji nie mogą stosować podmioty (w podatku dochodowym od osób prawnych) rozpoczynające działalność, które zostały utworzone między innymi przez osoby fizyczne, które wniosły na poczet kapitału nowo utworzonego podmiotu uprzednio prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo albo składniki majątku tego przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej łącznie równowartość w złotych kwoty co najmniej 10 000 euro, tj. w 2023 r. jest to kwota 48 000 zł.
Limit decydujący o prowadzeniu ksiąg rachunkowych w 2023 r.
Osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku, spółki jawne osób fizycznych, spółki partnerskie oraz przedsiębiorstwa w spadku działające zgodnie z ustawą z 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw, są zobowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych, jeżeli ich przychody za 2022 r. wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 2 mln euro. Limit ten przelicza się na walutę polską po średnim kursie ogłoszonym przez NBP na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok obrotowy. Zatem limit przychodów za 2022 r., decydujący o prowadzeniu ksiąg rachunkowych w 2023 r., wynosi 9 654 400 zł.
Podstawa prawna:
- ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r., poz. 2647 ze zm.)
- ustawa z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r., poz. 2540 ze zm.)
- ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r. , poz. 931 ze zm.)
- ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r., poz. 217 ze zm.)