1 stycznia 2021 roku wprowadzono nowe obowiązki dla spółek nieruchomościowych. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz od osób prawnych zobowiązała podatników do składania dodatkowej informacji do końca trzeciego miesiąca roku podatkowego, zatem dla podatników, których rok podatkowy jest rokiem kalendarzowym – do końca marca 2022 roku.
Jednocześnie w roku 2022 rozporządzeniem ministra finansów z 29 marca 2022 roku w sprawie przedłużenia terminu przekazywania informacji dotyczących spółek nieruchomościowych wydłużono te terminy.
Dla podatników PIT oraz CIT termin składania informacji został przedłużony do dnia 30 września 2022, pod warunkiem, że ich rok podatkowy skończył się w okresie od 31 grudnia 2021 r. do dnia 31 maja 2022 r.
Jakie zatem podmioty są zobowiązane do dodatkowego raportowania?
- spółki nieruchomościowe
- podatnicy, którzy albo bezpośrednio albo pośrednio posiadają w spółce nieruchomościowej udziały (akcje) dające co najmniej 5 proc. praw głosu w spółce albo ogół praw i obowiązków dający co najmniej 5 proc. prawa do udziału w zysku spółki niebędącej osobą prawną, albo co najmniej 5 proc. ogólnej liczby tytułów uczestnictwa lub praw o podobnym charakterze.
Jak sprawdzić, czy podmiot jest spółką nieruchomościową lub ma w niej udziały?
Opcja 1: W przypadku podatników rozpoczynających działalność, podmiot będzie spółką nieruchomościową, gdy:
- na pierwszy dzień roku podatkowego co najmniej 50 proc. wartości rynkowej aktywów, bezpośrednio lub pośrednio, stanowiła wartość rynkowa nieruchomości położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw do takich nieruchomości oraz
- wartość rynkowa tych nieruchomości przekraczała 10 mln zł.
Opcja 2: W przypadku pozostałych podatników konieczne jest, aby na ostatni dzień roku poprzedzającego rok podatkowy
- co najmniej 50 proc. wartości bilansowej aktywów, bezpośrednio lub pośrednio, stanowiła wartość bilansowa nieruchomości położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw do takich nieruchomości i
- wartość bilansowa tych nieruchomości przekraczała 10 mln zł albo równowartość tej kwoty,
- w roku poprzedzającym odpowiednio rok podatkowy albo rok obrotowy przychody podatkowe, a w przypadku gdy spółka nieruchomościowa nie jest podatnikiem podatku dochodowego – przychody ujęte w wyniku finansowym netto, z tytułu:
-
- najmu,
- podnajmu,
- dzierżawy,
- poddzierżawy,
- leasingu i innych umów o podobnym charakterze,
- lub z przeniesienia własności, których przedmiotem są nieruchomości lub prawa do nich
-stanowiły co najmniej 60 proc. ogółu odpowiednio przychodów podatkowych albo przychodów ujętych w wyniku finansowym netto.
Przykład
Spółka ABC została założona w roku 2016 i posiada prawa do nieruchomości o wartości 25 mln zł. Jej aktywa składają się w 80 proc. z tych nieruchomości, a dodatkowo spółka osiąga przychody z dzierżawy tej nieruchomości, które stanowią dla niej ponad 70 proc. wszystkich przychodów. Spółka spełnia definicję spółki nieruchomościowej.
Przykład
Spółka XYZ została założona w roku 2014 i posiada hotel o wartości 15 mln zł. Aktywa spółki w bilansie składają się w 65 proc. z tych nieruchomości, a dodatkowo spółka osiąga przychody z dzierżawy tej nieruchomości, które stanowią dla niej ponad 70 proc. wszystkich przychodów. Spółka spełnia definicję spółki nieruchomościowej.
Co ma zawierać informacja?
- informację o podmiotach posiadających, bezpośrednio lub pośrednio, w tej spółce nieruchomościowej udziały (akcje), ogół praw i obowiązków, tytuły uczestnictwa lub prawa o podobnym charakterze, wraz z podaniem liczby posiadanych przez każdego z nich takich praw – w przypadku informacji przekazywanych przez spółki nieruchomościowe,
- o liczbie posiadanych, bezpośrednio lub pośrednio, w tej spółce nieruchomościowej udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków, tytułów uczestnictwa lub praw o podobnym charakterze – w przypadku informacji przekazywanych przez podatników będących wspólnikami spółek nieruchomościowych.
Problemy interpretacyjne
Niestety pojawiają się wątpliwości interpretacyjne w odniesieniu do tych obowiązków z uwagi na fakt, że wielokrotnie spółki nieruchomościowe nie znają wszystkich podmiotów, które pośrednio mają w nich udziały. Spółki notowane na giełdzie z rozproszonym akcjonariatem mogą mieć problem ze zidentyfikowaniem poszczególnych podmiotów, a z przepisów nie wynika jasno, czy spółka nieruchomościowa ma zgłaszać jedynie tych, którzy mają powyżej 5 proc.
Z uwagi na obowiązek składania informacji przez każdy z podmiotów posiadających bezpośrednio lub pośrednio udziały w spółce nieruchomościowej wydaje się także niecelowe, aby np. jedna spółka nieruchomościowa była raportowana wielokrotnie.
Z uwag na wiele niejasności związanych z tymi przepisami zalecamy szczegółową analizę swoich ewentualnych obowiązków raportowych.
Podstawa prawna:
- art. 45 ust. 3f ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r., poz. 1128 ze zm.)
- art. 27 ust. 1e ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r., poz. 1800 ze zm.)