Właściciele rodzinnych przedsiębiorstw powinni już teraz zastanowić się nad wyborem tej formy prowadzenia działalności. Oprócz rozważenia zalet i wad fundacji rodzinnej, należy także wziąć pod uwagę warunki jej utworzenia.

Warunki powstania fundacji rodzinnej

Fundację rodzinną tworzy fundator, którym może być tylko osoba fizyczna. Fundator powinien złożyć oświadczenie o ustanowieniu fundacji rodzinnej w akcie założycielskim albo w testamencie, które powinny mieć formę aktu notarialnego. Do powstania fundacji niezbędne jest także ustalenie jej statutu, który również sporządza się w formie aktu notarialnego. Statut określa podstawowe dane fundacji rodzinnej, takie jak jej nazwa i siedziba, ale także m.in. szczegółowy cel fundacji rodzinnej oraz beneficjenta lub sposób jego określenia i zakres przysługujących beneficjentowi uprawnień. Warto dodać, że beneficjentem może być osoba fizyczna, w tym sam fundator, a także organizacja pozarządowa prowadząca działalność pożytku publicznego.

To jednak nie koniec wymogów formalnych, które powinny zostać spełnione przed powstaniem fundacji rodzinnej. Kolejnym jest sporządzenie przez fundatora spisu mienia, w którym zamieszcza się informację o prawach majątkowych wniesione przez fundatora albo osoby inne niż fundator do fundacji rodzinnej, ze wskazaniem osoby wnoszącej mienie oraz z określeniem rodzaju i wartości każdego z wniesionych składników mienia, w wysokości określonej według stanu i cen z chwili ich wniesienia oraz ich wartości podatkowej. W przypadku spisu mienia wystarczająca jest forma pisemna.

Kolejnym istotnym elementem jest ustanowienie organów fundacji rodzinnej wymaganych przez ustawę lub statut. W świetle ustawy organami fundacji rodzinnej są zarząd, rada nadzorcza oraz zgromadzenie beneficjentów. Jednak rada nadzorcza jest organem fakultatywnym.

Wpis do rejestru

Fundacja rodzinna uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisu do rejestru fundacji rodzinnych prowadzonego przez Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim. Do tego momentu fundacja funkcjonuje w formie fundacji rodzinnej w organizacji.

Przed wpisaniem fundacji do rejestru, powinien zostać wniesiony fundusz założycielski. Jeśli jednak fundacja została ustanowiona w testamencie, powinno to nastąpić w terminie dwóch lat od dnia wpisania fundacji rodzinnej do rejestru fundacji rodzinnych.

Podstawa prawna:

• art. 21-24 i art. 26-27, art. 30, art. 43 i art. 64 ustawy z 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej (Dz.U. poz. 326 ze zm.)