Mowa o zakupie samochodu, który poddawany jest dodatkowemu badaniu technicznemu, czyli o pojazdach nazywanych popularnie „z pieczątką VAT-1”. Chodzi o termin badania i zamieszczenie stosownej adnotacji w dowodzie rejestracyjnym – wg fiskusa – data dopełnienia tych formalności wpływa na prawo do odliczenia VAT.

 

Wprowadzenie do teorii

Ustawodawca dzieli samochody na dwie kategorie:

• pojazdy o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony – w tym przypadku bez żadnych dodatkowych dokumentów i działań – przedsiębiorcy przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku VAT od zakupu i eksploatacji – 100% odliczenia VAT.
• pojazdy samochodowe o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony. W odniesieniu do tej grupy pojazdów co do zasady, prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje w ograniczonym zakresie. Zasadą jest, iż przedsiębiorca ma prawo odliczyć 50% kwoty podatku VAT z tytułu zakupu czy kosztów eksploatacji.

Ustawodawca, w drugim ze wskazanych przypadków, zakłada pewną fikcję prawną, iż w przypadku tego typu pojazdów (DMC poniżej lub równe 3,5 tony) podatnik użytkuje pojazd do tzw. celów mieszanych, czyli zarówno na potrzeby prowadzonej firmy, jak i do celów prywatnych.  Stąd też ograniczone prawo do odliczenia VAT.

Od tej jednak reguły istnieje szereg wyjątków.

Najpopularniejsze z nich to:

• zgłoszenie pojazdu na druku VAT-26 do urzędu skarbowego i prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu – tu podatnik deklaruje wykorzystywanie pojazdu TYLKO do celów działalności,
• konstrukcja techniczna pojazdu, która mówiąc wprost, teoretycznie uniemożliwia wykorzystywanie pojazdu do celów prywatnych. I o tej kategorii pojazdów opowiemy dziś więcej.

 

Pojazdy z jednym rzędem siedzeń

Mowa tu o samochodach innych niż samochody osobowe, które:

1) mają jeden rząd siedzeń oddzielony od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą:

• klasyfikowane na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub
• z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków;

2) posiadają kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu.

Według ustawodawcy konstrukcja tych pojazdów wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne.

W odniesieniu do tych pojazdów przedsiębiorca może odliczyć 100% podatku VAT od zakupu, leasingu czy eksploatacji. Konieczne jest jednak spełnienie określonych ustawą warunków.

Otóż, spełnienie wyżej wskazanych wymagań stwierdza się na podstawie dodatkowego badania technicznego przeprowadzonego przez okręgową stację kontroli pojazdów, potwierdzonego zaświadczeniem wydanym przez tę stację, oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu zawierającego odpowiednią adnotację o spełnieniu tych wymagań.

 

Dodatkowe badanie techniczne z zaświadczeniem + wpis w dowodzie rejestracyjnym

W tym zakresie fiskus jest bardzo restrykcyjny. Stanowisko organów podatkowych jest jednolite: brak dodatkowego badania technicznego potwierdzonego zaświadczeniem i brak pieczątki w dowodzie rejestracyjnym skutkuje utratą prawa do odliczenia 100% podatku VAT.

Według fiskusa prawo do odliczenia 100% kwoty podatku naliczonego przysługuje dopiero od dnia, w którym zostanie dokonany wpis do dowodu rejestracyjnego pojazdu o spełnieniu wymagań. Wprawdzie orzeczenia sądów wskazują, iż potwierdzenie cech konstrukcyjnych pojazdu powinno być traktowane jako środek dowodowy a nie warunek, którego niespełnienie pozbawia podatnika prawa do odliczenia VAT w 100%. Decydując się jednak na odroczenie terminu badania i adnotacji w dowodzie – przedsiębiorca naraża się na ryzyko sporu na drodze sądowej z organem podatkowym.

                Ważne!
Decydując o zakupie pojazdu z jednym rzędem siedzeń celem odliczenia w 100% podatku naliczonego VAT KLUCZOWE jest niezwłoczne dopełnienie formalności zaraz po zakupie tj. przeprowadzenie dodatkowego badania technicznego oraz dokonanie adnotacji VAT-1 w dowodzie rejestracyjnym przez uprawniony organ. Rekomendujemy by formalności te dopełnić zaraz po zakupie/leasingu pojazdu.
Stosowne dokumenty uprawniające do odliczenia VAT w 100% tj.:
– zaświadczenie z okręgowej stacji kontroli pojazdów oraz
– ksero dowodu rejestracyjnego wraz z adnotacją
należy dostarczyć do biura rachunkowego. 
              

 

 Podstawa prawna:

• art. 86a ustawy z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.),
• przykładowe interpretacje Dyrektora KIS prezentujące stanowisko organów podatkowych: z dnia 6.12.2021 r., 0112-KDIL1-1.4012.4012.641.2021.2.WK, z dnia 20.07.2021 r., 0111-KDIB3-1.4012.476.2021.1.ICZ.